IDE
IDE (Integrated Development Environment) , Tümleşik Geliştirme Ortamının kısaltmasından geliyor. Neredeyse bütün IDE'ler bir programlama dili veya framework için özel olarak geliştirilmiş platformlardır.
Popüler IDE'ler:
- IntelliJ IDEA JAVA için,
- PyCharm PYTHON için,
- PHPStorm PHP için,
- WebStorm JAVASCRIPT için,
- RubyMine RUBY için,
- Visual Studio .Net için
DERLEYİCİ(Compiler) ve YORUMLAYICI(Interpreter)
Derleyici, bir kaynak kodu hedef koda çevirdikten sonra çalıştıran ve dolayısıyla koddaki hataları yakalama işlemini ve kodun iyileştirilmesini daha kod çalıştırmadan yapan çeviricilere denir.
Yorumlayıcı, kodu satır satır ya da bloklar halinde çalıştırıp sırası gelmeyen satırları hiç çalıştırmayan, bu satırlardaki hataları hiç bir zaman göremeyen çeviricilere denir. Bir programın kaynak kodunu derlemek yerine doğrudan yürüten yazılımdır (Aslında arka planda derleme yapılır ama OBJ, EXE dosyaları üretilmez). Yorumlayıcılar kodun okunması ve çevrilmesini programı çalıştırırken yaptığı için hızları düşüktür. Yorumlayıcı çevirme işini satır satır yapar.
Derleyiciler yorumlayıcılara göre daha hızlıdır. Çünkü yorumlayıcılar ilk satırdan son satıra kadar her satırı tek tek yorumlar ve kodun karşılığındaki işlemi gerçekleştirir. Derleyiciler ise kodun tamamını bilgisayar diline çevirir. Eğer hata varsa tüm hataları programa bildirir. Ancak yorumlayıcılar karşısına çıkan ilk hatayı bildirmektedir. İlk hata çıkana kadar diğer hataları bulamaz çünkü satır satır işlem yapmaktadır.
Derleyici kullanan programlama dillerine örnek olarak; Pascal, C++, Ada, VBasic, C gibi diller örnek verilebilir.
Yorumlayıcı kullanan programlama dillerine örnek olarak; HTML, PHP ve script dilleri örnek verilebilir.
Hem derleyici hemde yorumlayıcı kullanan programlama dillerine örnek JAVA verilebilir. JAVA dilinde kod, önce derlenerek byte code adı verilen ve sadece JAVA sanal makinelerinde(Java Virtual Machine) çalıştırılabilir bir kod üretilmektedir. Bu üretilen ara kod daha sonra JAVA sanal makinelerinde bir yorumlayıcı yapısına uygun olarak çalışmaktadır.
Derleyici, yüksek seviye bir programlama dilinde yazılmış bir kodun başka bir hedef dile yada bilgisayarın/işlemcinin anlayabileceği makine diline çeviren programdır
Yorumlayıcı, kaynak kodu komut komut okuyup üzerinde çalışan makinenin komut setine çeirerek çalıştıran programdır.
Yorumlayıcılar her satırı anında makine diline çevirerek çalışır ve bu kodu dosyaya kaydetmez. Dolayısıyla program her çalıştırıldığında her satır yeniden makine koduna dönüştürülür. Bu yüzden yorumlayıcılar yavaş çalışmaktadır.
JAVA dili, yorumlayıcı kullanması nedeniyle taşınabilir (platform bağımsız) bir yapıya sahip olmuştur. Derleme işlemi programı çalıştıran cihaz üzerinde yapılır: JIT (Just In Time) Compiler. Bunun için o cihazda Java Sanal Makinesi (JVM: Java Virtual Machine) yüklü olmalıdır.
EDİTÖR
Editör ise programlama dilinden bağımsız olarak metni düzenlemek için geliştirilmiş araçlardır. Bir çok programlama dili için kullanılabilirler. Basit ve sade yapıdadırlar. Bu sebepten editörler , IDE'lerden çok daha hızlıdırlar.
Bildiğim kadarıyla hala en hızlı editör Sublime Text ve sırf bu sebepten bile bir hayli kullanıcısı mevcut. Ancak benim en sevdiğim editör; Notepad++ konu tartışmaya kapalı :)
Popüler editörler ve kod düzenleyiciler:
